امتیازات مرزنشینی به نام مرزنشینان به کام سرمایه داران

نداشتن توان مالی؛ جرم مرزنشینان برای عدم واگذاری خدمات/ اولتیماتوم نماینده مجلس؛ اجازه غارت منافع مردم مرزنشین را به هیچ کس نمی‌دهم

در حالی که باید مرزنشینان بیشترین بهره را از فعالیت های مرزی و سود حاصل از آن داشته باشند، اما در بیشتر تصمیم گیری ها و واگذاری امتیازات در مرز، سرمایه داران و تجار مد نظر قرار می گیرند و مرزنشینان در ردیف آخر قرار گرفته اند.

به گزارش خبرنگار خاورستان، خراسان جنوبی با قرار گرفتن در مرز شرقی، و داشتن ۴۶۰ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان، به عنوان یکی از مبادی مهم صادرات و واردات کالا به شمار می رود. این استان دارای ۴ بازارچه مرزی است که متاسفانه با شرایط حاکم، اکنون فقط یک بازارچه آن فعال است. گرچه زندگی در مرز و دوری از امکانات آن هم در مناطق کویری مثل خراسان جنوبی سخت است، اما واژه مرز و بازارچه صادرات و واردات، ناخداگاه تجارت و رونق و پول را در اذهان تداعی می کند و این موضوع متصور می شود که اگر چه مرزنشینان از خدمات و امکاناتی محرومند، اما هم فرصت اشتغال و سودآوری شان فراهم شده و هم از حمایت های دیگری برخوردارند.
داد نماینده مجلس از غارت منافع مرزنشینان
اما گویا اوضاع در خراسان جنوبی چندان روبراه و خوشایند مرزنشینان نیست و واقعیت بسیار متفاوت تر از آن چیزی است که در ذهن متصور می شود. این موضوع تا جایی پیش رفته که داد نماینده مجلس که در واقع زبان گویای ملت است را هم درآورده است. بطوری که در هفته گذشته و ۸ مردادماه جاری، مصطفی نخعی نماینده مردم شهرستان‌های نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی، در شورای مبادلات مرزی شهرستان سربیشه در مرز ماهیرود، تاکید کرد که به نمایندگی از مردم اجازه غارت منافع مردم مرزنشین را به هیچ کس نمی‌دهم.
وی بیان کرد: بنده خواستار به کارگیری نیروهای بومی در منطقه هستم و معتقدم اگر طرحی در مرز انجام می‌شود باید منافع آن به مردم منطقه برسد. آیا جوانان منطقه ما و حتی استان ما نمی‌توانند خدمات ساده مانند پذیرش باسکول را خودشان انجام دهند که حتما باید به شرکت‌ها در تهران و جاهای دیگر واگذار شود؟
نماینده مردم شهرستان‌های نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی افزود: نباید تصمیم گیری‌ها پشت درب‌های بسته و در راستای تامین منافع عده ای خاص باشد. مسئولین منطقه ویژه اقتصادی توضیح دهند که تاکنون چه گلی به سر مردم مرزنشین زده اند؟
نخعی تصریح کرد: قریب یکسال با ملایمت تعامل را پیشه کرده ام، اما اگر سعی بر تداوم وضع موجود باشد، بعد نگاه بخشی و جزیره ای را برنخواهم تافت. به سوگندی که در راستای حفاظت از حقوق و منافع موکلین خورده ام، پایبندم و به همین علت در مقابل تضییع حقوق مردم محروم ساکت نخواهم نشست.
واگذاری خدمات با اولویت اهالی محل
حمید ملانوری استاندار خراسان جنوبی نیز در این جلسه، با تاکید بر اینکه در واگذاری خدمات به بخش خصوصی در مرز ماهیرود، اولویت با اهالی محل است، گفت: هر نوع خدمتی در بحث مبادلات مرزی، قابلیت واگذاری به اهالی محل را داشته باشد و اهالی نیز توانایی انجام آن را داشته باشند، اجرای آن به اهالی و در حقیقت مرزنشینان واگذار می شود.
وی با بیان اینکه این حق مرزنشینان است که از موقعیت و ظرفیت مرز، بهره مند شوند، متذکر شد: همه دستگاه ها باید با در دستور کار قرار دادن این مصوبه، در واگذاری امورات خود به بخش خصوصی، اهالی را در اولویت قرار دهند و هر حوزه ای هم که قرار است نسبت به جذب نیرو اقدام کند، می بایست این نیرو را از افراد دارای شرایط محل تأمین کند.
استاندار خراسان جنوبی خاطرنشان کرد: امکان واگذاری خدمات به تعاونی های مرزنشینان نیز به هر اندازه که توانایی دارند، وجود دارد و تعاونی ها می توانند با پذیرش خدمات موجود در مرز، از ظرفیت نیروهای بومی برای انجام آن ها استفاده نمایند.
ملانوری با تأکید بر این که مرجع تصمیم گیری درخصوص امورات موجود در مرز با شورای ساماندهی مبادلات مرزی است، گفت: بدون طرح موضوع در شورای ساماندهی مبادلات مرزی و دریافت مصوبه مربوطه، واگذاری خدمات در مرز ممنوع می باشد.
وی افزود: ما به جایگاه بازارچه ها در اشتغال، معیشت، رفاه و ماندگاری جمعیت در مرز معتقدیم به همین دلیل بازارچه ها را در اولویت برنامه های خود قرار داده ایم و مکاتبات و پیگیری ها را جدی تر دنبال می کنیم.
واگذاری امتیازات مرزی به تجار و سرمایه داران
الله‌نظر اسعدزاده رئیس اتحادیه مرزنشینان خراسان جنوبی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار خاورستان، با اشاره به اینکه هدف از تاسیس بازارچه های مرزی کمک به مرزنشینان و بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی آنان بوده است، گفت: متاسفانه این امر بطور کامل اجرا نشده و مرزنشینان واقعی در حاشیه قرار گرفته اند. چرا که نگاه دولتی ها به بازارچه های مرزی و عملکرد آنها، به منظور تجارت و درآمد زایی برای دولت بوده است نه اینکه هدف از تاسیس این بازارچه ها، امتیازی برای کمک به مرزنشینان و تقویت و توسعه امور آنها بوده باشد.
وی ادامه داد: بر همین اساس در بیشتر تصمیم گیری ها و واگذاری امتیازات در مرز، سرمایه داران و تجار مد نظر بوده اند و مرزنشینان عزیز در ردیف آخر قرار گرفته اند. در این خصوص توجیه مسئولان هم ناتوانی و نداشتن نقدینگی مرزنشینان بوده است.
عدم استطاعت مالی جرم مرزنشینان
رئیس اتحادیه مرزنشینان خراسان جنوبی گفت: این در حالی است که باید برای کمک به مرزنشینانی که سختی ها و محرومیت های فراوانی را متحمل می شوند، امتیاز ویژه ای در نظر گرفته شود تا نجات دهنده آنها از باتلاق محرومیت باشد و با این امتیاز، به نوعی دولت زیر بال و پر آنها را بگیرد، نه اینکه مرزنشینان محروم همیشه به جرم عدم استطاعت مالی در حاشیه قرار بگیرند .
اسعدزاده تاکید کرد: واگذاری خدمات بازارچه های مرزی از قبیل باسکول، پارکینگ، سامان دهی امور کارگران بازارچه، نظم و امنیت بازارچه و واگذاری تامین نیروی کاری در بازارچه و تعاونی های مرزنشینان، کمترین کاری است که می توان برای کمک به اشتغال و معیشت مرزنشینان انجام داد.
وی بیان کرد: با خشکسالی های شدید و متوالی در استان کویری خراسان جنوبی، ضربه مستقیم متوجه مرزنشینان شده که تنها منبع درآمد و حرفه آنان، کشاورزی، دامداری و مقداری تولید صنایع دستی است و این موضوع مشکلات و بحران هایی را برای آنها ایجاد کرده است که نیازمند نگاه ویژه دولت هستند.
مرزنشینان استان محروم از بهره های مرزنشینی
رئیس اتحادیه مرزنشینان خراسان جنوبی ادامه داد: در سایر استان های مرزی، مرزنشینان منافع متعددی از امتیازات مرزی دارند، اما متاسفانه مرزنشینان غیور و قانع خراسان جنوبی که در حفظ امنیت و جلوگیری از ورود کالاهای کشور همجوار تلاش می کنند، هیچ گونه بهره اقتصادی از مرزنشینی ندارند .
اسعدزاده بیان کرد: مرزنشینان استان با جمعیت بالای منسجم و متحد خود، دارای نیروهای توانمند و همیشه آماده هستند که تعهد اخلاقی و معنوی در تامین امنیت منطقه دارند. وجود این مرزنشینان و اعتبار بالای آنها در بین همسایگان افغانی و ارتباطات محترمانه آنها، باعث ایجاد تجربه بسیار خوب معاملاتی و تجاری ایرانی و افغانی و امنیت سرمایه گذاری با خاطر آسوده، شده است.
وی افزود: با توجه به دلسوزی و علاقمندی بیشتر مردم مرزنشین و تجار در کشور برای ایجاد رونق اقتصادی مرزها، باید بروکسی های اداری حذف و سرعت عمل افزایش یابد.
دستورالعمل های خلق الساعه عامل ایجاد رکود تعاونی ها
رئیس اتحادیه مرزنشینان خراسان جنوبی با اشاره به مشکلات تعاونی های مرزنشینان، تاکید کرد: متاسفانه وجود نواقص و موانع فراوان در قوانین و مقررات و ایجاد دستورالعمل های خلق الساعه توسط مسئولان، باعث شده تا بجای فراهم کردن بستر مناسب برای فعالیت تعاونی ها و روان سازی امور آنان، سبب ایجاد رکود و توقف فعالیت آنها شود و طعم شیرین دلخوشی واهی به امتیازات مبادلات مرزی را در کامشان تلخ کند.
اسعدزاده بیان کرد: از جمله مواردی که می تواند در جهت کمک به مرزنشینان باشد، تقویت تعاونی های مرزنشینی به مفهوم واقعی، معافیت مالیاتی در ماده ۱۳۳ مالیات های مستقیم، تامین سرمایه در گردش، تخصیص تسهیلات کم بهره کافی با فرصت زمانی مناسب، حذف صادرات اجباری، افزایش حداقل دو برابری واردات نسبت به صادرات، افزایش مهلت واردات کالاهای سهمیه ای مرزنشینان به بیشتر از یکسال و … است.
لزوم واگذاری پروژه های سود آور و اشتغال زا به تعاونی های مرزنشینان
وی با تاکید بر لزوم واگذاری امتیازات و امور سود آور و اشتغالزا در مرزها و شهرستانهای مرزی، گفت: باید نگاه دولت مردان به عنوان تاجر تغییر کند و اراده تجارت دولتی در بازارچه ها برای کمک به مرزنشینان و تقویت و توسعه اموراقتصادی و اشتغال آنان، ایجاد شود. در این خصوص می طلبد که پروژه های سود آور و اشتغال زا به تعاونی های مرزنشینان واگذار شود. چرا که این تعاونی ها بر خلاف تصور موجود، تعاونی های توانمندی هستند و مدیران برجسته ای دارند که فعالیتشان در امور شخصی و تجاری بسیار عالی است، اما به دلیل موانع و مشکلات موجود در تعاونی های مرزنشین زمین گیر شده اند.
رئیس اتحادیه مرزنشینان خراسان جنوبی ادامه داد: از جمله خواسته ها و نیازهای مرزنشینان استان، صدور مجوز تاسیس تعمیرگاه ماشین آلات سنگین در بازارچه های مرزی و اجازه تامین لوازم یدکی مورد نیاز از بازارچه با معافیت پرداخت مالیات و عوارض و حقوق گمرکی، اجازه واردات لوازم استوک ماشین آلات راه سازی، معدن کاری، کشاورزی و صنعتی سبک و سنگین خارج از سهمیه ارزی بصورت یکطرفه، بدون صادرات و بدون اجبار به صادرات قبلی، مجوز خرده فروشی در بازارچه ها به منظور کمک به مرزنشینان، رونق بازارچه ها و تامین کالاهای مورد نیاز ساکنین حاشیه مرز افغانستان توسط تعاونی های مرزنشین، موافقت در واردات تولیدات و محصولات بسیار مرغوب و ارزان قیمت افغانستان برای تامین نیازمندی های ضروری مرزنشینان از قبیل خشکبار، حبوبات، میوه جات و … است.
سهمیه سوخت مرزنشینان جای منت ندارد
اسعدزاده با اشاره به اینکه یکی از امتیازات فراهم شده برای ساکنان مرزی، سهمیه سوخت است، اظهارکرد: با توجه به اینکه نواحی مرزی خراسان جنوبی عموما کویری و غیر قابل سکونت است و همچنین در برخی موارد، ساکنین نقاط مرزی از طرف دولت اجبارا به داخل کوچانیده شده اند، نیاز است تا شعاع مشمولین برخورداری از سهمیه سوخت مرزنشینان که اکنون ۲۰ کیلومتر است به شهرستانهای مرزی و یا حداقل شعاع صد کیلومتری افزایش پیدا کند تا همه ساکنین شهرستانهای مرزی از این امتیاز بهره مند شوند.
وی افزود: البته با توجه به اینکه تحویل سوخت به مرزنشینان رایگان نبوده و به قیمت فوب خلیج فارس به آنها فروخته می شود، مرزنشینان حق فروش این سوخت را در داخل کشور ندارند، بلکه باید آن را به متقاضیان افغان بفروشند. بر همین اساس؛ درآمد مرزنشینان از این طرح فقط سودی است که از فروش این سوخت به طرف افغان کسب می کنند و این هنر خود مرزنشین را می طلبد و اصلا جای منت گذاشتن ندارد. اما با توجه به اینکه این کار برای تقویت بنیه مالی مرزنشینان دوطرف مرز و رفع نیاز همسایگان مرزی خوب و موثر است، باید حمایت و تقویت شود.
بی عدالتی در تعیین سهمیه سوخت
رئیس اتحادیه مرزنشینان خراسان جنوبی تاکید کرد: با توجه به اینکه مرزنشینان و تعاونی های آنها، بیشتر برای حفظ منافع شخصی تلاش می کنند، ضروری است که امر دریافت و فروش سوخت به مرزنشینان و تعاونی ها واگذار و بعضی از دستگاههای کم اثر حذف شود.
اسعدزاده تصریح کرد: موضوع قابل اهمیت دیگری که وجود دارد، این است که متاسفانه در حال حاضر سهمیه سوخت خانوار یک نفره با خانوار ۱۰ نفره مساوی است که چون این موضوع عادلانه نیست، لازم است اختصاص سهمیه سوخت بر اساس تعداد جمعیت هر خانوار مرزنشین باشد.
وی با بیان اینکه برای رفاه حال مرزنشینان دو طرف مرز لازم است جواز فروش سوخت بصورت خرده فروشی توسط تعاونی ها مرزنشین در بازارچه انجام شود، گفت: اگر واقعا سیاست ها و اراده بر تقویت بنیه مالی مرزنشینان و جلوگیری ازمهاجرت و حفظ امنیت مرزها است، پیشنهاد می شود که مجوز یک واحد فروشندگی مواد نفتی ویژه مرزنشینان به اتحادیه مرزنشینان استان داده شود.
امید مرزنشینان به بازستاندن حقشان
بر اساس این گزارش، متاسفانه انها چیزی که از مرزنشینی نصیب ساکنان نوار مرزی استان شده است، فقر و محرومیت بوده است و تمام منافع فعالیت های تجاری در تنها بازارچه فعال استان، نصیب سرمایه داران بزرگ و تاجران می شود و آنطور که نماینده مجلس مردم نهبندان و سربیشه می گوید، حتی خدمات ساده ای مثل کپسول هم به افراد غیر بومی واگذار می شود که این جفای بزرگی در حق جوانان مرزی است که در بیکاری؛ به سرنوشت نامعلوم خود و شاید هم رویاهای مهاجرت و پولدار شدن فکر می کنند. امید است اولتیماتوم نماینده مجلس و تاکید استاندار بر واگذاری خدمت به اهالی مرز، تنها در حد شعار نباشد و بتوانند حق مسلم این مردم را باز ستانند.
انتهای پیام/۷ /۳