به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «خاورستان»، «یانس رانگ»، رئیس دفتر یونسکو در تهران، در سفر یک‌روزه خود به خراسان جنوبی از مجموعه‌ای از آثار تاریخی و فرهنگی بیرجند بازدید کرد. این بازدید با حضور مدیرکل و معاونان میراث‌فرهنگی استان و جمعی از مسئولان محلی انجام شد.

 
زورخانه امیر عرب؛ نماد فرهنگ پهلوانی ایران

سید احمد برآبادی، مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان جنوبی در حاشیه بازدید از زورخانه امیر عرب گفت: این زورخانه به‌عنوان قدیمی‌ترین و کوچک‌ترین زورخانه فعال استان، ریشه در سنت دیرینه فتوت و جوانمردی ایرانی دارد.
وی افزود: این مکان در سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و هم‌اکنون به عنوان نخستین موزه میراث پهلوانی کشور فعالیت می‌کند.

به گفته برآبادی، ورزشکاران این زورخانه در سال ۱۳۹۴ با اجرای برنامه نمایشی ورزش باستانی در سالن یونسکو در سوئیس، نام بیرجند را در سطح بین‌المللی مطرح کردند.

 
آب‌انبار محسن‌زاده؛ شاهکار مهندسی قاجار

در ادامه، علی شریعتی‌منش، معاون میراث‌فرهنگی استان، با اشاره به ویژگی‌های منحصربه‌فرد آب‌انبار محسن‌زاده گفت: این سازه با ظرفیت بیش از یک‌میلیون و هفتصد هزار لیتر آب، از آثار شاخص دوره قاجار است و به شماره ۲۹۰۷ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

وی افزود: شکل مربعی مخزن این آب‌انبار برخلاف نمونه‌های معمول دایره‌ای، نشان از خلاقیت معماران بومی دارد و با مرمت مسیر دسترسی، به یکی از جاذبه‌های گردشگری فرهنگی بیرجند تبدیل شده است.

نماینده یونسکو نیز ضمن بازدید، دقت مهندسی و سازگاری سازه با اقلیم خشک منطقه را ستود.

 
خانه آراسته؛ نماد هنر قاجاری

علیرضا نصرآبادی، سرپرست اداره میراث فرهنگی بیرجند، در بازدید از خانه تاریخی آراسته اظهار کرد: این بنا با حیاط مرکزی، ایوان‌های تابستان‌نشین و زمستان‌نشین، پوشش‌های گنبدی و تزئینات مقرنس‌کاری و رسمی‌بندی، نمونه‌ای ارزشمند از معماری قاجاری بیرجند است.

در این مراسم، کتاب «گنجینه‌های میراث معنوی خراسان جنوبی» به نماینده یونسکو معرفی و یک نسخه از آن به‌عنوان یادبود اهدا شد.

نصرآبادی از چاپ دوم این کتاب به‌صورت دوزبانه فارسی و انگلیسی خبر داد و ابراز امیدواری کرد این اقدام زمینه معرفی بین‌المللی فرهنگ استان را فراهم کند.

 
بافت تاریخی و موزه منسوجات بیرجند؛ موزه‌ای زنده از تاریخ

شریعتی‌منش در ادامه بازدیدها گفت: بافت تاریخی بیرجند به‌دلیل نزدیکی آثار به یکدیگر، همچون موزه‌ای زنده است که در کوچه‌های آن می‌توان تاریخ را لمس کرد.

وی با اشاره به هنر پارچه‌بافی، سوزن‌دوزی و گلدوزی در خراسان جنوبی افزود: احیای این هنرها موجب حفظ هویت فرهنگی و ایجاد اشتغال در منطقه شده است.

نماینده یونسکو نیز تأکید کرد این بافت تاریخی ظرفیت بالایی برای آموزش دانش‌آموزان و آشنایی نسل جدید با میراث فرهنگی دارد.

 
مجموعه مینیاتوری بیرجند قدیم؛ بازنمایی زندگی مردم گذشته

موسی میرزایی، معاون خدمات شهری شهرداری بیرجند، در بازدید از مجموعه مینیاتوری بیرجند قدیم گفت: این مجموعه شامل باغ ایرانی، مسجد جامع، کوره‌های آجرپزی و مشاغل سنتی مانند لحاف‌دوزی، کفش‌دوزی و مسگری است.

وی افزود: هدف از ایجاد این مجموعه، بازنمایی زندگی مردمان گذشته و آموزش تاریخ و فرهنگ محلی به کودکان است.
در حاشیه این بازدید، کتاب کودکانه «بیرجند، اثر دوست‌داشتنی من» معرفی شد که با همکاری یونیسف در قالب طرح «شهر دوستدار کودکی» در حال اجراست.

 موزه عروسک‌های بیرجند؛ روایتگر فرهنگ زنان روستایی

آمنه سیاری، مدیر موزه عروسک‌های بیرجند، گفت: موزه عروسک‌ها در خانه تاریخی رباب فروتنی (دوره قاجار) راه‌اندازی شده و دومین موزه تخصصی عروسک در ایران است.

وی افزود: بیش از ۵۰۰ نوع عروسک بومی از روستاهای خراسان جنوبی گردآوری شده و هر عروسک بازتاب‌دهنده فرهنگ، پوشش و آیین مردم منطقه است.

سیاری تأکید کرد: این موزه علاوه بر حفظ میراث زنان روستایی، به توانمندسازی اقتصادی و ایجاد اشتغال پایدار در روستاها کمک کرده است.

رئیس دفتر یونسکو نیز ضمن تحسین این مجموعه گفت: عروسک‌ها وسیله‌ای برای انتقال فرهنگ‌ها هستند و به مرزهای جغرافیایی محدود نمی‌شوند.

 مدرسه شوکتیه؛ نماد پیوند دین، علم و فرهنگ

در پایان بازدیدها، مدیرکل میراث‌فرهنگی استان در خصوص مدرسه تاریخی شوکتیه اظهار کرد: این مدرسه با قدمتی بیش از ۱۲۳ سال، از نخستین مدارس نوین ایران است که ابتدا به‌صورت حسینیه ساخته شد و سپس با نگاهی نوگرا به مرکز آموزشی تبدیل گردید.

برآبادی افزود: در این مدرسه آموزش برای دختران و پسران به‌طور برابر انجام می‌شد و زبان فرانسه، ریاضی و علوم طبیعی در آن تدریس می‌گردید.

وی با اشاره به طاق اصلی ۱۲ در ۱۲ متری بنا گفت: این طاق یکی از شاهکارهای مهندسی ایرانی است و بر فراز آن حدیث پیامبر اسلام(ص) با مضمون «طلب العلم فریضه علی کل مسلم و مسلمه» نقش بسته است.

مدیرکل میراث‌فرهنگی خراسان جنوبی از تدوین طرح احیای دوباره این بنا به عنوان «موزه وقف کشور» خبر داد و تأکید کرد: احیای مدرسه شوکتیه به‌معنای احیای نقش تاریخی وقف در توسعه فرهنگی جامعه است.

بازدید رئیس دفتر یونسکو از آثار تاریخی بیرجند، جلوه‌ای از شکوه فرهنگی خراسان جنوبی و نشانه‌ای از ظرفیت بالای این استان برای ثبت جهانی آثار ملموس و ناملموس به شمار می‌آید؛ ظرفیتی که می‌تواند نام بیرجند را بیش از پیش در سطح بین‌المللی مطرح کند.

 انتهای خبر/