به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «خاورستان»، این روزها روزهای پرکار نرگس کاران خوسف است چرا که این گل زمستانی به اوج گل دهیش رسیده و نرگس کاران این دیار در حال دسته دسته کردن گل‌ها برای مشتریان داخل و خارج استانی هستند.

شهرستان خوسف که رتبه نخست تولید گل نرگس در خراسان جنوبی را به خود اختصاص داده، این روز‌ها معطر به عطر این گل خوش رایحه است و ناز نرگس خوسف هم خریدار دارد و بازار فروش این گل زیبا و معطر در استان‌های مجاور گرم گرم است هر چند با توجه به کم‌آبی نرگس کاران این دیار برای افزایش سطح زیرکشت نگران هستند اما آنچه دارند را به راحتی می‌توانند به فروش برسانند و همچنان مستحکم به کارشان ادامه می‌دهند تا عطر نرگس نه تنها در خراسان جنوبی بلکه ایران و جهان بپیچد. این موضوع را هم باید یادآور شد که چون عطر گل نرگس خوسف در ایران بی‌نظیر است علاوه بر سفارشی که از شهرهایی مثل زاهدان، مشهد، اصفهان و بیرجند دارد از شیراز که مرکز تولید گل نرگس است نیز دارد و عطر نرگس خوسف در بین ۱۷ استان پرورش دهنده این گل، تک است.  

 گل‌های نرگس خوسف به ویژه روستاهای آریش و دستگرد که مرکز و زادگاه این گل است در این زمینه همیشه زبانزد بوده و گوی سبقت را ربوده است.

کیفیت و ماندگاری گل‌ نرگس خراسان‌جنوبی 

محمد علیزاده یکی از کشاورزان شهرستان خوسف که دو دهه است در این حوزه فعالیت می‌کند با ابراز خوشحالی از برداشت گل نرگس در فصل سرد سال گفت: با توجه به آب و هوای خوسف کیفیت و ماندگاری مناسب از ویژگی‌های گل نرگس این منطقه است به همین دلیل با خیال راحت آن را به سایر مناطق ارسال می‌کنیم.

به گفته وی برداشت گل نرگس هر سال از اواسط فصل پاییز شروع و تا نیمه اسفند با توجه به وضعیت آب و هوا ادامه دارد ..

وی با بیان اینکه عطر گل نرگس خوسف در سطح کشور بی‌نظیر است، بیان کرد: اما مهمترین مشکل این گل ارزشمند خشکسالی و کم‌آبی است که برداشت آن را در سال جاری کاهش داده‌است.

وی هم چنین بر اه‌اندازی کارخانه فرآوری گل نرگس در خراسان جنوبی تاکید کرد و گفت: این گل در سه سال نخست برداشت دارای ساقه‌های کوتاه است و مشتری ندارند لذا کشاورز ضرر و زیان فراوان می‌کند و می‌توان از آن برای تولید عطر، اسانس، روغن و سایر فرآورده‌ها استفاده کرد.

به گفته وی با وجود این که گل نرگس بیمه هم شده اما بیمه پاسخگوی همه ضررهای کشاورزان نیست.

وی هم چنین از مسئولان جهاد کشاورزی خواست دوره‌های توجیهی و آموزشی بیشتری را برای ترغیب اهالی این مناطق برگزار کنند تا افراد بیشتری به کاشت این محصول با کیفیت و پرفروش رو آورند.

عواید میلیاردی 

سید مهدی خبیری مدیر جهادکشاورزی خوسف گفت: هر‌چند سطح زیرکشت گل نرگس در خوسف کم‌است اما ارزش افزوده آن در واحد سطح بالاست طوری که اگر شرایط آب‌و‌هوایی مناسب باشد و باران‌های پاییزی هم به مدد نرگس‌کاران بیاید عایدی آن‌ها میلیاردی است.

وی با اشاره به اوج شکوفا شدن گل نرگس از نیمه‌های آبان تا نیمه‌های اسفند ماه در این شهرستان اظهار کرد: در برخی نقاط از ابتدای آبان برداشت گل نرگس شروع می‌شود. 

مدیرجهاد کشاورزی خوسف سطح زیرکشت گل نرگس خوسف را ۲۷ هکتار اعلام و پیش‌بینی کرد: امسال از این سطح زیرکشت پیش‌بینی می‌شود بیش از ۱۳ میلیون شاخه گل برداشت شود.

خبیری تصریح کرد: همچنین بخش عمده سطح زیرکشت گل نرگس هم چون از قبل به‌صورت پراکنده بوده در باغ‌های میوه است اما اکنون به سمتی حرکت می‌شود که ایجاد مزارع یک‌دست و وسیع‌تر در دستور کار قرار گیرد تا به لحاظ اقتصادی به صرفه‌تر باشد.

به گفته وی تحت پوشش بیمه قرار گرفتن گل نرگس یک امتیاز ویژه است که باید کشاورزان بیشتر از آن استفاده کنند و پرداخت غرامت بر اساس تعهدات آن ها هم توسط شرکت بیمه پرداخت می‌شود.

مدیر جهاد کشاورزی خوسف با بیان این که خیلی از استان‌ها سطح زیرکشت خیلی بیشتری از خراسان‌جنوبی دارند افزود: در این زمینه خراسان‌جنوبی رتبه پنجم را دارد و خوسف هم در استان رتبه اول را با‌توجه‌به کیفیت بسیار عالی که عطر نرگس این شهرستان دارد به خود اختصاص داده است.

خبیری بیان داشت: آنچه گل نرگس خوسف را در ایران ممتاز کرده شرایط اقلیمی و آب‌و‌هوایی و رطوبت کم‌و خشکی منطقه است که سبب شده تا عطر و اسانس نرگس خوسف نسبت به بقیه نقاط کشور بهتر و با‌کیفیت‌تر باشد.

خبیری ادامه داد به علاوه خاک منطقه که از نوع گچی است نیز سبب شده تا کیفیت و ماندگاری گل نرگس خوسف را در کشور نسبت به بقیه نقاط سرآمد کند.

برنامه‌های افزایش سطح کشت گل نرگس در استان

وی در دستور کار بودن برنامه‌ها برای اقتصادی‌تر کردن گل نرگس در خوسف خبر داد و افزود: هر چه ساقه گل نرگس بلندتر باشد بازار پسند‌تر است به همین دلیل به‌دنبال این هستیم که گل‌های نرگسی با ساقه‌های بلندتر تولید کنیم و همچنین تولید گل در واحد سطح را افزایش دهیم.

این مقام مسئول کشت قراردادی و پرداخت تسهیلات به نرگس‌کاران از طریق نهاد‌های حمایتی را از‌جمله برنامه‌های تدوین شده برای توسعه این محصول مزیت‌دار خوسف عنوان کرد و ادامه داد: همچنین در نظر داریم پیاز‌های مرغوبی را اصلاح نژاد کرده و تولید کنیم تا گل‌های نرگس مرغوب‌تری را به بازار تحویل دهند.

خبیری بیشتر بازار مصرف گل نرگس را هم بیرجند، زاهدان، اصفهان، مشهد و تهران اعلام کرد و بیان داشت: در سال‌هایی که گل زیاد است بازار روزمره گل نرگس کشش خرید آن را ندارد پس باید در راستای صادرات گل نرگس اقدامات خوبی انجام شود و دیگر این که فرآوری این گل به‌ویژه اسانس‌گیری آن را در دستور کار قرار دهیم چون این کار در کشور انجام نمی‌شود.

وی تصریح کرد: موضوع دیگر در این زمینه افزایش ماندگاری آن از یک هفته تا دو، سه ماه است که امیدواریم شرکت‌های دانش‌بنیان به کمک این محصول استراتژیک خراسان‌جنوبی آمده و زمینه‌های فرآوری و ماندگاری آن را فراهم کنند.

بعلاوه یکی دو تا طرح در زمینه فرآوری گل نرگس نیز ارائه‌شده ولی چون نهایی نشده است نمی‌توان آن را اعلام کرد.

کمبود آب و آبیاری قطره‌ای

به گفته مدیر جهاد کشاورزی خوسف عمده مشکل نرگس‌کاران کمبود آب است که برای تامین آب مورد نیاز آن‌ها بهسازی و مرمت قنات‌ها و سیمانی کردن کانال‌های انتقال آب در دستور کار قرار‌گرفته است.

خبیری اضافه کرد: همچنین به صورت پایلوتدر نیم هکتار از مزارع گل نرگس در شهرستان آبیاری تحت فشار انجام شده که مصرف آب به یک پنجم کاهش یافته است.

به گفته وی خرید توافقی گل نرگس توسط شرکت تعاونی سبز‌آفرینان خوسف در دست اقدام است و با‌توجه‌به توافقی که با نرگس‌کاران برای خرید آن انجام می‌دهند بسته به نوع شاخه بین ٤ تا ٨ هزار تومان هر شاخه از نرگس‌کاران خریداری می‌شود.

وی ادامه داد: افزون بر این خرید تواقفی گل نرگس توسط تشکل‌ها در دستور کار است و همه خرید این تعاونی‌ها و تشکل‌ها به خارج از استان صادر می‌شود.

وی اظهار کرد: برداشت گل نرگس امسال به‌واسطه دیر‌تر سرد‌شدن هوا از اواخر آبان ماه آغاز شده تا نیمه‌های اسفند نیز ادامه‌دارد.

مدیرجهاد کشاورزی خوسف از برگزاری آیین شکرگذاری برداشت گل نرگس در این شهرستان خبر داد و گفت: چون سطح زیرکشت این گل در خوسف به حد و اندازه‌ای نیست که سرمایه‌گذاری بخواهد واحد تولیدی اسانس‌گیری عطر نرگس راه اندازی کند به همین واسطه اهالی به‌صورت سنتی عرق‌گیری از گل نرگس را همانند گل‌های محمدی و... انجام می‌دهند.

رشد ۳۸ درصدی تولید

محمد حسین اکبری سرپرست سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: پارسال ۱۳ میلیون شاخه گل نرگس در استان تولید شده و امسال پیش‌بینی می‌شود در استان ۱۸ میلیون شاخه گل نرگس تولید شود که نسبت به پارسال ۳۸ درصد افزایش دارد.

او افزود: سطح زیرکشت گل نرگس استان ۴۰.۲ هکتار است که از این مقدار ۲۵ هکتار در خوسف، ۱۴.۵ هکتار در طبس و ۰.۷ هکتار در شهرستان سربیشه است؛ در مجموع در هر مترمربع به طور میانگین ۵۰ شاخه گل نرگس برداشت می‌شود.

اکبری عنوان کرد: بیشتر تلاش می‌شود که گل نرگس به استان‌های همجوار ارسال شود چرا که در زمینه فروش گل نرگس، بسته‌بندی، نگهداری، ماندگاری و ارسال مهم است و هرچه مسافت نزدیک‌تر باشد، گل بهتری به دست مشتری می‌رسد.

اکبری با اشاره به اینکه خراسان جنوبی رتبه پنجم تولید گل نرگس کشور را دارد و خوسف هم در استان رتبه نخست را به خود اختصاص داده است، گفت: همچنین در شهرستان خوسف یک کلکسیون الگویی از ارقام خارجی و داخلی به مساحت نیم هکتار احداث شده است.او اظهار کرد: شرایط اقلیمی خراسان جنوبی، آب، هوا، تغذیه و کود‌های حیوانی باعث شده کیفیت گل نرگس تولیدی بهتر باشد که مزیتی برای استان است. از طرفی شرایط آب و هوایی گرم و خشک استان میزان بهره‌وری و تولید را نسبت به سایر استان‌هایی که گل نرگس دارند، کاهش می‌دهد.

اکبری با بیان اینکه برداشت گل نرگس در خراسان جنوبی از اواخر آبان آغاز شد و در صورتی که شرایط جوی استان مساعد باشد تا نیمه اسفند ادامه دارد، تصریح کرد: اشتغالزایی گل نرگس بالاست در حالی که مصرف آب آن کم بوده؛ در نتیجه باید همه دست به دست هم دهیم تا میزان عملکرد و برداشت گل در منطقه افزایش یابد.

نبود فرآوری از عمده مشکلات 

شایسته مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه ۷۵۰ بهره بردار در این حوزه فعالند، گفت: نبود امکانات فرآوری در استان و عدم وجود وسایل نقلیه دارای سردخانه برای انتقال گل به سایر شهرستان‌ها از جمله بیشترین مشکلات نرگس کاران است.

به گفته وی به ترتیب بیشترین گل نرگس شهرستان‌های خوسف، طبس و سربیشه کشت می‌شود.

او افزود: این محصول علاوه بر مصرف در داخل استان به استان‌های تهران، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان و یزد ارسال می‌شود.

انتهای خبر/