به گزارش خبرنگار خاورستان، بازآفرینی شهری یکی از مهم‌ترین رویکردهای توسعه در نواحی شهری است که می‌تواند با توجه و الزام به رعایت اصول توسعه پایدار، نقش مهمی در ارتقا و توسعه ابعاد مختلف کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و محیطی شهرها داشته باشد.

اهمیت این موضوع سبب شده است تا در استان خراسان‌جنوبی که استان نوپایی است و با ادغام بسیاری از محله‌هایی با بافت روستایی و قدیمی و شهرشدن بسیاری از روستاهای بزرگ بسیاری از محله‌ها هم‌چنان دارای بافت فرسوده‌ای باشند از این رو اهمیت نوسازی وبازآفرینی شهری سبب شده تا بسیاری از محله‌های قدیمی شهرهای خراسان‌جنوبی مورد هدف بهسازی و اصلاح قرار بگیرد.

افزایش اعتبارات نوسازی شهری در خراسان‌جنوبی نشان از عزم دولت برای جلوگیری از بسیاری از خسارت‌های ناشی از فرسوده بودن بافت‌های شهری دارد مقوله‌ی مهمی که خوشبختانه با افزایش توجه و اعتبارات می‌توان خیلی از محله‌ها را نو ونوار کرد.

هم چنین اهمیت نوسازی بافت‌های شهری در جلوگیری از آسیب‌های اجتماعی نیز اهمیت دارد به‌طوری که بهسازی و نوشدن محله‌ها از بسیاری از بزهکاری‌ها جلوگیری می‌کند به‌طوری که جمعیت شهری به طورمتعادل در بافت‌های شهری تقسیم می‌شوند از این رو یک محله به علت قدیمی‌ بودن و ارزان بودن ملک در این محله‌ها مورد تجمع افراد فقیر جامعه قرار نمی‌گیرد از این رو خیلی ازآسیب‌های اجتماعی کاهش پیدا می‌کند به‌خاطر اهمیت این مسائل است که باید هر سال از سهم فرسوده بودن شهرها کاهش یافته و شاهد نوشدن بسیاری از بافت‌های قدیمی شهر باشیم.

بخاطر اهمیت موضوع بازآفرینی شهری، ماده ۱۶ قانون حمایت از احیا، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری و با هدف جلب همکاری و مشارکت تمامی دستگاه‌های ذیربط در فرآیند بازآفرینی پایدار محدوده‌ها و محله‌های هدف، برنامه‌های احیا، بهسازی و نوسازی شهری تحت عنوان سند ملی راهبردی احیا، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری در کشور تصویب شد.

آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور در اولین سفر خود در 19 شهریور ۱۴۰۰ در محله کاظمیه بیرجند که از مناطق کم برخوردار و با پوشش فرسوده است حضور یافتند از این رو توجه به زمینه های عمرانی و زیرساختی 80 درصد پروژه‌های خراسان‌جنوبی را به خود اختصاص داد به طوری‌که از ۱۰۰ نوع مصوبه این سفر، ۸۰ مصوبه در زمینه عمرانی و زیرساختی و ۲۰ مصوبه در حوزه اقتصادی، تولیدی و اشتغال‌زایی بوده است.

یکی از حوزه‌هایی که از سفر استانی اعتبار گرفت، بازآفرینی شهری است و به گفته معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی ۳۰ میلیارد تومان اعتبار از محل سفر رئیس جمهور برای بازآفرینی شهری در استان ابلاغ شد که باید به این فرصت برای اجرا و اتمام پروژه‌های ستاد بازآفرینی شهری توجه ویژه‌ای شود.

میرمحمد مودی مدیرکل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی در گفتگو با خبرنگار خاورستان، یکی از مهم‌ترین معضلات شهرها در استان خراسان‌جنوبی را بافت‌‌های ناکارآمد و فرسوده شهری دانست و گفت: این استان، به‌لحاظ زلزله‌خیز بودن و قدمت بالای واحدهای مسکونی و همچنین از نظر فرسودگی کالبدی و نارسایی از ابتدایی‌ترین زیرساخت‌های شهری رنج می‌برد.

وی خاطرنشان‌کرد: جابجایی جمعیت و جایگزین‌شدن جمعیت مهاجر و ناهمگن، و به طور کلی جایگزین شدن اقشار نازل اجتماعی در این محله‌ها که گسترش ناهنجاری‌های مختلفی از قبیل ناهنجاری‌های اجتماعی، مشکلات فرهنگی و گاه مشکلات سیاسی‌، از پیامدهای عمده‌‌ای هستند که همگی در فرسودگی و ناکارآمدی بافت‌های فرسوده شهری و سکونتگاه‌های غیررسمی ریشه دارند.

مدیرکل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی یادآورشد: دامنه فرسودگی برخی از این محله‌ها به گونه‌‌ای است که با وقوع یک زلزله متوسط، وقوع فاجعه دور از انتظار نیست.

بیماری بافت‌های فرسوده در مناطق شهری

مودی بافت‌‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیر رسمی را نوعی بیماری در ساختار مناطق شهری محسوب عنوان کرد و افزود: عوامل زیادی در این بافت‌های فرسوده دخیل ‌هستند که از آن میان می‌‌توان به عدم پیروی از یک برنامه منسجم‌، عوامل کالبدی، عملکردی، زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و غیره اشاره‌کرد.

وی یادآورشد: بافت‌‌های فرسوده و ناکارآمد شهری بازتابی از تاثیر عوامل مخرب هستند که برای برخی از ساکنان غیرقابل سکونت و باعث گریز آنها از این مناطق می‌شود.

مدیرکل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی ادا‌مه‌داد: بافت‌‌های فرسوده اگرچه به خودی خود به‌عنوان یک معضل شهری مطرح می‌شوند اما در حقیقت پتانسیل بالقوه‌‌ای هستند که می‌توان با شناسایی‌، برنامه‌ریزی و اجرای دقیق به یک فرصت خوب تبدیل شوند.

مودی گفت: بافت‌های فرسوده شهری به‌لحاظ اجتماعی و فرهنگی نیز به‌دلیل تمرکز کمتر جمعیت تبدیل به مناطق ناامن و مراکز جرم‌خیز شده‌اند بنابراین رفع نابسامانی‌های موجود و ارتقاء کیفی و کمی شرایط زیست‌محیطی، مستلزم برنامه‌ریزی، تهیه، تدوین، ساماندهی توسعه پایدار شهری، بهسازی و نوسازی بافت‌‌های فرسوده برنامه‌ریزی صحیح و استفاده بهینه از مشارکت مردمی است.

وی بیان‌کرد: با توجه به این‌‍که در سطح خراسان‌جنوبی 9 شهر بیرجند، قاین، بشرویه، فردوس، نهبندان، سرایان، خوسف، گزیک و قهستان دارای محدوده و محلات هدف مصوب با 60  محله تحت‌ عنوان سکونتگاه غیر رسمی، بافت فرسوده و ناکارآمد شهری، بافت تاریخی و روستاهای ادغام شده با مساحت حدود یک هزار و 73 هکتار وجود دارد.

یک سوم جمعیت استان ساکن در بافت‌های فرسوده شهری

مدیرکل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی افزود: جمعیت ساکن در محدوده محلات هدف 111 هزار و 924 نفر دانست و افزود: حدوداً  33.6  درصد ساکنین شهرها در این محدوده ها زندگی می‌کنند.

افزایش 3.5 برابری اعتبارات بازآفرینی شهری

 مودی اظهارکرد: اداره کل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی به نمایندگی از شرکت بازآفرینی شهری ایران از سال 1399 با نگاه ویژه به این محلات هدف و با پیگیری‌های انجام شده، توانسته است اعتبارات بازآفرینی شهری را از هشت میلیارد و 500 میلیون تومان به 23 میلیارد تومان در سال 1400 و در سال 1401 به 30 میلیارد تومان افزایش دهند.

آغازعملیات اجرایی 73 پروژه با اعتبار بیش از 46 میلیارد تومان

وی خاطرنشان‌کرد: تاکنون تعداد 73 پروژه عمرانی کوچک و بزرگ از قبیل احداث کتابخانه، خانه محله، سالن ورزشی، مدرسه،  پارک و فضای سبز، بهسازی معابر و کمک به بهسازی انشعابات آب و برق با اعتباری بیش از 46 میلیارد تومان تعریف و عملیات اجرایی آن آغاز شد.

86 درصد پیشرفت فیزیکی در اجرای پروژه‌های بازآفرینی شهری

مدیرکل راه و شهرسازی خراسان‌جنوبی گفت: از تعداد 73 پروژه عمرانی، 61 پروژه به مبلغ 30 میلیارد تومان به اتمام و بهره برداری رسیده و تعداد 12 پروژه با اعتبار بالغ بر 16 میلیارد تومان نیز در حال اجرا است که به‌صورت سرجمع حدوداً 86 درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

مودی بیان‌کرد: در سال 1401 از محل اعتبارات بازآفرینی شهری ایران تعداد 22 پروژه با اعتبار 16 میلیارد تومان در سطح محلات هدف بازآفرینی شهری در حال پیگیری و اجرا است.

افزایش سهمیه قیر به 7 میلیارد تومان در خراسان‌جنوبی

وی یادآورشد: همچنین از محل اعتبارات بازآفرینی شهری در سال 1400 نسبت به پیگیری و افزایش سهمیه قیر رایگان از دو میلیارد تومان به پنج میلیارد تومان و در سال 1401 به میزان هفت میلیارد تومان اقدام شده که بین شهرداری‌های دارای محدوده و محلات هدف باز آفرینی شهری جهت آسفالت و بهسازی معابر شهری توزیع شده است.

انتهای خبر/ 5