به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «خاورستان»، در تفسیر صفحه 163 قرآن کریم آمده است: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُری‏ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ وَ لکِنْ کَذَّبُوا فَأَخَذْناهُمْ بِما کانُوا یَکْسِبُونَ» «و اگر مردم شهرها و آبادی‌‏ها ایمان آورده و تقوا پیشه کرده بودند، قطعاً (درهای) برکات آسمان و زمین را بر آنان می‌‏گشودیم، ولی آنان (آیات ما را) تکذیب کردند، پس ما هم به خاطر عملکردشان آنان را (با قهر خود) گرفتیم.»

نکته‌های سورۀ اعراف- آیۀ ۹۶:
«بَرَکاتٍ» جمع «بَرَکاتٍ»، به موهبت‏‌های ثابت و پایدار گفته می‌‏شود، در مقابل چیزهای گذرا. در معنای «برکات»، کثرت، خیر و افزایش وجود دارد. برکات، شامل برکات‌‏های مادّی و معنوی می‌شود، مثل برکات در عمر، دارایی، علم، کتاب و امثال آن.

سؤال: اگر ایمان و تقوا سبب نزول برکات است، پس چرا کشورهای کافر، وضع بهتری دارند و کشورهای اسلامی با مشکلات فراوانی روبرو هستند؟
پاسخ: اوّلًا آن کشورها از نظر علم و صنعت جلو هستند، ولی از نظر روحی و روانی آرامش ندارند. از این نظر آنان نیز مشکلات فراوانی دارند.

ثانیاً: اغلب کشورهای اسلامی، تنها نام اسلام را با خود دارند و قوانین و رهنمودهای دین اسلام در آنجا حاکم نمی‌‏باشد.

به علاوه گاهی رفاه مادّی، نوعی قهر الهی است. چنان که قرآن می‌‏فرماید: «فَلَمَّا نَسُوا ما ذُکِّرُوا بِهِ فَتَحْنا عَلَیْهِمْ أَبْوابَ کُلِّ شَیْ‏ءٍ» (انعام، ۴۴) چون تذکّرات الهی را فراموش کردند، درهای همه چیز را به رویشان گشودیم تا سرمست شوند.

در قرآن، دو نوع گشایش برای دو گروه مطرح است:
الف: رفاه و گشایش برای خوبان که همراه برکات است، «لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ». ب: رفاه و گشایش برای کفّار و نااهلان که دیگر همراه برکات نیست، «فَتَحْنا عَلَیْهِمْ أَبْوابَ کُلِّ شَیْ‏ءٍ»، زیرا چه بسا نعمت‌ها، ناپایدار و سبب غفلت و غرور و طغیان باشد. خداوند، این رفاه و گشایش کفّار را وسیلۀ مهلت و پرشدن پیمانۀ آنان قرار داده است. بنابراین به هر نعمت ظاهری نباید دل خوش کرد، زیرا اگر این نعمت‌ها برای مؤمنین باشد، مایۀ برکات است، و اگر برای کفّار باشد، ناپایدار و وسیلۀ قهر الهی است.

امام صادق علیه‌السّلام فرمودند: گاهی بنده‌‌ای از خداوند حاجت و تقاضایی دارد و خداوند دعایش را مستجاب می‌کند و مقرّر می‌شود تا مدّتی دیگر برآورده شود. امّا پس از آن، بنده گناهی را انجام می‏‌دهد که موجب برآورده نشدن حاجتش می‌شود. (تفسیر اثنی‌‏عشری)

از مصادیق بارز این آیه، دوران ظهور حضرت مهدی (عجّل اللَّه تعالی فرجه) است که به گفتۀ روایات، در آن زمان برکات از آسمان و زمین سرازیر می‌‏شود. (تفسیر نورالثقلین)

پیام‌های سورۀ اعراف- آیۀ ۹۶:
۱. ایمان آوردن و متّقی شدن جامعه، کار بسیار سختی است. «لَوْ...»، «آمَنُوا وَ اتَّقَوْا» («لَوْ»، نشانۀ کار بسیار سخت و نشدنی است)

۲. برای دریافت الطاف و برکات اجتماعی خداوند، ایمان و تقوای فردی کافی نیست، باید اکثریّت جامعه اهل ایمان و تقوا باشند. (تفسیر فرقان) «أَهْلَ الْقُری‏ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا»

۳. ایمان به تنهایی کافی نیست، بلکه تقوا لازم است. «آمَنُوا وَ اتَّقَوْا»

۴. سرمایه‌‏گذاری روی فرهنگ و معنویّت جامعه، بازده اقتصادی هم دارد. «آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ»

۵. وعده‌‏های الهی را جدّی بگیریم. با ایمان و تقوا، نزول برکات حتمی است. (حرف لام در «لَفَتَحْنا»)

۶. بستن و گشایش، در اختیار خداست، «لَفَتَحْنا» امّا بازتابی از عملکرد ماست.

۷. ادیان آسمانی، خواستار بهبود وضع اقتصادی مردمند. «لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ»

۸. انسان به‏ طور غریزی به‏ دریافت برکات و خیرات علاقمند است و انبیاء از همین تمایلات طبیعی برای اهداف خود استفاده می‌‏کردند. «لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ»

۹. آنچه از برکات دریافت می‌کنیم، گوشه‌‏ای از برکات الهی است. «بَرَکاتٍ» (کلمۀ «برکات» بدون الف و لام است، لذا شامل تمام برکات‌ها نمی‌‏شود)

۱۰. زمین و آسمان، سرچشمۀ برکات‌‏اند. «بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ»

۱۱. نقش آسمان در برکات‏ رسانی، بر نقش زمین مقدّم است. «بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ» (تقدّم آسمان بر زمین)

۱۲. ایمان و تقوا سبب نزول برکات می‏‌شود، ولی هر نعمت و رفاهی معلول ایمان و تقوا نیست. «آمَنُوا وَ اتَّقَوْا» «بَرَکاتٍ»

۱۳. عامل محرومیّت‌ها و مشکلات، عملکرد خود ماست. «بِما کانُوا یَکْسِبُونَ»

۱۴. لجاجت و پافشاری بر گناه، سبب قهر و عذاب الهی است. «فَأَخَذْناهُمْ بِما کانُوا یَکْسِبُونَ»

انتهای پیام/