به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «خاورستان»، هنر سوزن‌دوزی، یکی از زیباترین صنایع‌دستی خراسان جنوبی است که در شهرستان درمیان، به ویژه در روستاهای آن، جایگاه ویژه‌ای دارد. این هنر که به‌عنوان نمادی از ذوق و هنر زنان قوم بلوچ این منطقه شناخته می‌شود، با ریشه‌های عمیق فرهنگی و تاریخی خود، نقش مهمی در حفظ هویت فرهنگی و اقتصادی این منطقه ایفا کرده است.

هنر سوزن‌دوزی در شهرستان درمیان، نه تنها به‌عنوان یک صنعت دستی بلکه به‌عنوان یک بخش از زندگی روزمره مردم این منطقه شناخته می‌شود و امروزه، با بازاریابی مناسب و ایجاد فرصت‌های اشتغال، به یکی از منابع درآمدزایی مهم تبدیل شده است.

سوزن‌دوزی؛ هنر سنتی با ریشه‌های عمیق

هنر سوزن‌دوزی در شهرستان درمیان به‌عنوان یک رشته‌ی صنایع دستی بسیار شناخته‌شده و پرطرفدار، از گذشته‌های دور تاکنون به‌طور مستمر در حال رشد و توسعه است. این هنر، که در ابتدا به‌صورت سنتی و به‌دست نسل‌های گذشته از مادران به دختران منتقل می‌شد، امروز به‌وسیله هنرمندان جوان و باتجربه به‌روزرسانی شده است.

سوزن‌دوزی در این منطقه به‌دلیل دقت و ظرافتی که در طراحی و دوخت آن وجود دارد، از دیگر هنرهای دستی متمایز است و در حال حاضر به‌عنوان یکی از رشته‌های شاخص صنایع دستی شهرستان درمیان شناخته می‌شود.

روستای ماه‌بانو: قلب تپنده هنر سوزن‌دوزی

یکی از برجسته‌ترین مناطق شهرستان درمیان که سوزن‌دوزی در آن به‌طور ویژه‌ای رواج دارد، روستای ماه‌بانو است. این روستا، به‌واسطه هنر سوزن‌دوزی زنانش، به یکی از دهکده‌های صنایع دستی خراسان جنوبی تبدیل شده است. در این روستا، زنان از نسل‌های گذشته هنر سوزن‌دوزی را به‌عنوان بخشی از میراث فرهنگی خود حفظ کرده‌اند و امروز رنان در این روستا به‌صورت حرفه‌ای به این هنر مشغول هستند.

با توجه به تقاضای بالا برای محصولات سوزن‌دوزی این روستا، در سال ۱۳۹۶ یک شرکت تعاونی سوزن‌دوزی در این منطقه تأسیس شد که اکنون زمینه‌ساز اشتغال برای زنان روستا و درآمدزایی برای خانواده‌ها است.

سوزن‌دوزی؛ یک هنر پرکاربرد و درآمدزا

آثار سوزن‌دوزی تولیدشده در روستای ماه‌بانو علاوه بر اینکه در قالب لباس و پوشاک به فروش می‌رسد، در تولید وسایلی چون کوسن، رومیزی، روتختی، تابلو، کیف، پرده و حتی جاکلیدی و جای دستمال کاغذی نیز استفاده می‌شود.

این هنر در حال حاضر به‌عنوان یکی از ابزارهای اصلی درآمدزایی برای زنان روستایی و کمک به رونق اقتصاد محلی شناخته می‌شود. بهاءالدین کلندرزهی، مسئول شرکت تعاونی سوزن‌دوزی ماه‌بانو، می‌گوید: هدف اصلی ما از تأسیس این تعاونی، زنده نگه‌داشتن هنر سوزن‌دوزی و ایجاد فرصت‌های شغلی برای زنان روستا بوده است. از آن زمان تا کنون، توانسته‌ایم تولیدات خود را در نمایشگاه‌های استانی و ملی معرفی کرده و فروش خوبی داشته باشیم.

چالش‌ها و فرصت‌ها: نیاز به حمایت‌های بیشتر

با وجود رشد و رونق هنر سوزن‌دوزی در روستاهای شهرستان درمیان، چالش‌هایی نیز وجود دارد که باید به آن‌ها پرداخته شود. یکی از این چالش‌ها، نوسانات قیمت مواد اولیه است که در تأمین نخ‌ها، سوزن‌ها و پارچه‌ها برای سوزن‌دوزی مشکلاتی ایجاد کرده است.

علاوه بر این، بسیاری از هنرمندان و صنعتگران هنوز با بازارهای خارجی آشنایی کافی ندارند و نیاز به حمایت‌های بیشتر برای صادرات محصولات دارند.

کلندرزهی تأکید می‌کند: اگر از این هنر حمایت‌های لازم صورت گیرد، می‌توانیم به بازارهای جهانی نیز دست پیدا کنیم و علاوه بر رونق اقتصادی منطقه، زمینه‌ساز اشتغال بیشتر برای زنان روستا شویم.

نقش سوزن‌دوزی در فرهنگ و هویت مردم شهرستان درمیان

سوزن‌دوزی در شهرستان درمیان تنها یک هنر نیست، بلکه یک بخش از فرهنگ و هویت مردم این منطقه به شمار می‌آید. در روستای ماه‌بانو، دختران از کودکی با این هنر آشنا می‌شوند و سوزن‌دوزی جزئی از مراسم‌های ازدواج و جهیزیه دختران است. 

سوزن‌دوزی یک هنر بسیار دقیق و ظریف است که نیاز به تمرکز و مهارت بالای هنرمند دارد. هنرمندان سوزن‌دوز با استفاده از مهارت‌های دستی  و خلاقیت بی‌پایان خود، می‌توانند طرح‌هایی با جزئیات بسیار ریز و پیچیده خلق کنند.

مهم‌ترین ابزار این هنر، سوزن، قلاب و نخ‌های رنگی است که بر روی پارچه‌های ساده، کار می‌شود، این هنر و صنایع دستی بسیار پرکاربرد بوده و از آن در سفره‌های عقد و عروسی، رومیزی، لباس، کوسن، روتختی، جانماز و.. استفاده می‌شود.

شهرستان درمیان؛ پایتخت سوزن‌دوزی خراسان جنوبی

رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان درمیان، از این هنر به‌عنوان یکی از مهم‌ترین رشته‌های صنایع دستی در این شهرستان یاد می‌کند. 

امیراسماعیل شهسواری می‌گوید: نزدیک به ۷۰۰ هنرمند در شهرستان درمیان در زمینه سوزن‌دوزی فعالیت دارند و بیشتر آنان دارای کارت شناسایی و گواهینامه‌های معتبر از سازمان‌های مربوطه هستند.

وی از رواج این هنر در روستاهای مختلف شهرستان مانند خیرآباد، ماه‌بانو و قهستان اسدیه خبر می‌دهد که همگی در تولید آثار زیبا و اصیل سوزن‌دوزی دست‌به‌دست هم داده‌اند.

چشم‌اندازی روشن

هنر سوزن‌دوزی در شهرستان درمیان با وجود مشکلات موجود، آینده‌ای روشن و پتانسیل‌های زیادی برای توسعه دارد. با توجه به تلاش‌های مسئولان و هنرمندان در معرفی و فروش آثار سوزن‌دوزی و همچنین برگزاری نمایشگاه‌های استانی و ملی، این هنر در حال حاضر در سطح گسترده‌تری شناخته شده و به فروش می‌رسد.

حمایت‌های بیشتر از سوی مسئولان، ایجاد فرصت‌های آموزشی و توسعه بازاریابی و صادرات می‌تواند به رونق بیشتر این صنعت کمک کرده و زمینه‌ساز حفظ و گسترش این هنر اصیل و دیرینه باشد.

انتهای گزارش/10