به گزارش خبرنگار خاورستان، خراسان‌جنوبی استانی خشک که 50 درصد این استان را بیابان تشکیل داده است و بیش از 20 سال است با کمبود منابع آبی و خشکسالی روبرو است؛ اهمیت قطره قطره آب در خراسان‌جنوبی آنجا مشخص می‌شود که بدانیم آب مورد نیاز در این استان مرزی و کویری به‌دلیل نداشتن رودخانه دائمی و اتصال به دریا، از منابع آب‌های زیرزمینی شامل چاه، چشمه و قنات تامین می‌شود.

میانگین بارندگی در خراسان‌جنوبی ۷۸ میلی‌متر است که این میزان نسبت به میانگین بلندمدت ۳۱ درصد کاهش داشته است.

100 درصد مساحت خراسان‌جنوبی متأثر از خشکسالی است و در سال ۲۶ سانتی‌متر سطح افت آب‌های زیرزمینی را داریم.

در خراسان‌جنوبی زمانی وضعیت بدتر می‌شود که علی‌رغم خشکسالی‌های متعدد شاهد مصرف بالای مردم در منابع آبی باشیم به‌طوری‌که در زمان پیک مصرف سه هزار و ۷۱۰ لیتر در ثانیه نیاز به تولید آب داریم که متأسفانه در این زمینه از نُرم کشوری بالاتر هستیم و نیاز به صرفه‌جویی در این زمینه احساس می‌شود.

در کشور میزان مصرف آب در زمان پیک ۲۵ درصد افزایش پیدا می‌کند که این میزان در خراسان جنوبی ۳۸ درصد است و علت این افزایش به انشعابات غیرمجاز برمی‌گردد.

در مجموع ۹۱۱ میلی متر مکعب مصرف آب خراسان جنوبی است که ۸۸ درصد مصارف کشاورزی، سه درصد صنعت و ۹ درصد آب شرب است.

شاید مهم‌ترین مشکل در زمانی که نیاز آبی مردم استان بالا است و با خشکسالی‌های متعددی روبرو هستیم هدررفت آب است که نشان از فرسودگی شبکه آبرسانی دارد و دلیل اصلی این فرسودگی قدمت بالای آبرسانی به خراسان‌جنوبی است به‌طوری که بیرجند مرکز استان اولین شهر دارای شبکه آبرسانی از طریق لوله بوده و ۹۷ سال پیش (سال ۱۳۰۲) یک پروژه عظیم آبی در این شهر شکل گرفت که این روزها شاهد فرسوده شدن این شبکه بسیارقدیمی هستیم.

هم‌چنین توسعه شبکه‌های آبرسانی باید ایجاد نهضت ملی مسکن و لزوم ایجاد شبکه‌های جدید آبرسانی سبب شده است تا بسیاری از اعتبارات صرف احداث شبکه‌های جدید شود و از بهسازی شبکه بازبمانیم اما همه این‌ها در کنار هم لزوم توجه به هدررفت آب در خراسان‌جنوبی که هدررفتی بالاتر از نرم کشوری داریم و مصرف آب در این استان نیز از میانگین کشوری بالاتر است خیلی مهم و ضروری است.

مهدی دوستی مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبی در گفتگو با خبرنگار خاورستان، اظهارکرد: شرکت آب و فاضلاب خراسان‌جنوبی دارای 367 هزار و 559 فقره انشعاب آب و 12 هزار و 230 کیلومتر خط انتقال و شبکه توزیع آب است.

وی خاطرنشان‌کرد: تامین و توزیع آب این مشترکین از طریق 549 کیلومتر خطوط انتقال و دو هزار و 445 کیلومتر شبکه توزیع در شهرهای استان و پنج هزار و 557 کیلومتر خطوط انتقال و چهار هزار و 225 کیلومتر شبکه توزیع در روستاهای استان انجام می‌پذیرد.

30 درصد شبکه‌های توزیع آب فرسوده است

وی بیان‌کرد: در اولویت اجرایی به‌لحاظ محدودیت منابع مالی مسیرهای دارای نشت و تراکم اتفاقات شناسایی شده و اضطراری است که حدود 350 کیلومتر شبکه توزیع آب (حدود 5 درصد) و بالغ بر 30 درصد شبکه‌های توزیع آب استان با توجه به قدمت شبکه توزیع آب دچار فرسودگی است.

190 کیلومتر دارای فرسودگی بالا است

وی یادآورشد: حدود 190 کیلومتر از خطوط انتقال آب در سطح استان دارای فرسودگی بالا و در اولویت اول بوده و بالغ بر 20 درصد خطوط انتقال آب استان نیز فرسوده است.

 وی گفت: مسیرهای دارای نشت و تراکم اتفاقات شهری در بخش شبکه توزیع آب حدود 110 کیلومتر (4.5 درصد) و روستایی حدود 240 کیلومتر (5.6) درصد است و از نظر عمر لوله فرسودگی در شهرها حدود 25 درصد و روستاها حدود 40 درصد است.

وی افزود: قسمتی از شبکه‌های توزیع به‌دلیل تغییر معابر و یا افزایش تراکم جمعیت پیرامونی قطر لوله موجود با توجه به قدمت بالای آن مناسب نیست و نیاز به اصلاح شبکه دارند.

وی ادا‌مه‌داد: همچنین در بخش خطوط انتقال آب دارای اولویت اصلاح سطح استان با توجه به اطلاعات به دست آمده سهم شهرها 15 کیلومتر (3 درصد) و روستاها حدود 175 کیلومتر (3 درصد) است.

نیاز 25 هزار میلیاردی ریالی برای جلوگیری از هدررفت آب

وی یادآورشد: هدررفت واقعی آب در سال 1401 حدود 27.5 درصد بوده که عمدتا ناشی از اتفاقات و نشتی‌های نامرئی شبکه‌های توزیع به‌دلیل فرسودگی است و برای اصلاح مسیرهای دارای نشت شناسایی شده (اولویت فوری) اعتباری بالغ بر 6 هزار و 500 میلیارد ریال و برای تعویض کل لوله‌های فرسوده استان اعتباری بالغ بر 25 هزار میلیارد ریال مورد نیاز است.

56 کیلومتر اولویت اجرایی دارد

وی اظهارکرد: با توجه به اینکه ردیف اعتباری از محل منابع ملی از فصل عمران شهری برای اصلاح شبکه توزیع و خطوط انتقال آب تاکنون ابلاغ نشده است و عمدتا اصلاح تاسیسات آبی از محل اعتبارات محدود استانی و منابع داخلی شرکت انجام می‌پذیرد سهم اعتبارات در این بخش حدود 56 کیلومتر به عنوان اولویت اجرایی برنامه ریزی شده است و متعاقب ابلاغ اعتبارات ملی اولویت‌های بعدی عملیاتی خواهد شد.

وی خاطرنشان‌کرد: میزان آب بدون درآمد از نظر حجم مربوط به شهر بیرجند و از نظر درصد آب بدون درآمد مربوط به شهرهای آبیز و گزیک است و بیش از 25 درصد شبکه توزیع آب شهری استان مربوط به شهر بیرجند است.

انتهای خبر/ 5