تسنیم وحی؛
تفسیر صفحه ۴۲۵ قرآن کریم
درباره آداب مهمانی در صفحه ۴۲۵ قرآن بخوانید.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی«خاورستان»، در نکات تفسیری صفحۀ ۴۲۵ قرآن کریم، سورۀ احزاب آمده است:
تفسیر آیۀ ۵۱ - تفسیر نور:
«تُرْجِی مَنْ تَشاءُ مِنْهُنَّ وَ تُؤْوِی إِلَیْکَ مَنْ تَشاءُ وَ مَنِ ابْتَغَیْتَ مِمَّنْ عَزَلْتَ فَلا جُناحَ عَلَیْکَ ذلِکَ أَدْنی أَنْ تَقَرَّ أَعْیُنُهُنَّ وَ لا یَحْزَنَّ وَ یَرْضَیْنَ بِما آتَیْتَهُنَّ کُلُّهُنَّ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ ما فِی قُلُوبِکُمْ وَ کانَ اللَّهُ عَلِیماً حَلِیماً» «از همسرانت هر کدام را خواستی میتوانی (نوبت او را) مؤخّرداری و هر که را خواهی نزد خود جای دهی، و بر تو باکی نیست هر کدام را که (برای مدّتی) ترک کردهای دوباره طلب کنی؛ این (حکم) برای آن که چشمانشان روشن شود و ناراحت نشوند و همۀ آنان به آنچه در اختیارشان می گذاری راضی باشند مناسبتر است، و خداوند آنچه را در دلهای شماست میداند، و خداوند دانا و بردبار است»
نکتههای سورۀ احزاب - آیۀ ۵۱:
کلمۀ «تُرْجِی»، از «ارجاء» به معنای تأخیر انداختن است.
«تُؤْوِی» از «مأوی» به معنای مکان دادن است.
این دو کلمه کنایه از طلاق و نگهداری یا تأخیر و تقدّم در همبستری است.
اجرای عدالت در میان همسران واجب است، ولیکن پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله به دلیل مشکلات فراوان و جهاد با دشمنان و تلاش برای جامعه، از طرف خداوند مجاز بود که موعد همسران خود را تغییر دهد، به جای این که هر شب در منزل یکی از آنان باشد، چند شب پیاپی در یک جا بماند، بعد چند شب دیگر منزل دیگری باشد. (مستفاد از حدیثی در کافی، ج ۵، ص ۳۸۸) البتّه بعضی مفسّران این آیه را دربارۀ اختیار پیامبر در کم و زیاد کردن نفقه همسران یا رد کردن تقاضای زنان هبهای و بعد پذیرفتن آنها و یا طلاق اولیّه و رجوع ثانوی تفسیر کردهاند.
تفسیر آیۀ ۵۲ - تفسیر نور:
«لا یَحِلُّ لَکَ النِّساءُ مِنْ بَعْدُ وَ لا أَنْ تَبَدَّلَ بِهِنَّ مِنْ أَزْواجٍ وَ لَوْ أَعْجَبَکَ حُسْنُهُنَّ إِلَّا ما مَلَکَتْ یَمِینُکَ وَ کانَ اللَّهُ عَلی کُلِّ شَیْءٍ رَقِیباً» «از این پس، هیچ زنی بر تو حلال نیست، و نباید (همسرانت را رها کنی و) همسر دیگری به جای آنان بگیری، هر چند زیبایی آنان تو را به شگفت آورد، مگر کنیزانی که مالک آنها میشوی؛ و خداوند بر هر چیزی مراقب است»
نکتههای سورۀ احزاب - آیۀ ۵۲:
پیامبراکرم صلّی الله علیه و آله از طرف برخی قبایل تحت فشار بود تا همسری از آنان بگیرد و آنان افتخار کنند که رسول خدا داماد آنهاست. پیامبر طبق مصالحی زنانی را به ازدواج خویش در آورد امّا این آیه تداوم این کار را منع فرمود.
تفسیر آیۀ ۵۳ - تفسیر نور:
«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَدْخُلُوا بُیُوتَ النَّبِیِّ إِلَّا أَنْ یُؤْذَنَ لَکُمْ إِلی طَعامٍ غَیْرَ ناظِرِینَ إِناهُ وَ لکِنْ إِذا دُعِیتُمْ فَادْخُلُوا فَإِذا طَعِمْتُمْ فَانْتَشِرُوا وَ لا مُسْتَأْنِسِینَ لِحَدِیثٍ إِنَّ ذلِکُمْ کانَ یُؤْذِی النَّبِیَّ فَیَسْتَحْیِی مِنْکُمْ وَ اللَّهُ لا یَسْتَحْیِی مِنَ الْحَقِّ وَ إِذا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتاعاً فَسْئَلُوهُنَّ مِنْ وَراءِ حِجابٍ ذلِکُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِکُمْ وَ قُلُوبِهِنَّ وَ ما کانَ لَکُمْ أَنْ تُؤْذُوا رَسُولَ اللَّهِ وَ لا أَنْ تَنْکِحُوا أَزْواجَهُ مِنْ بَعْدِهِ أَبَداً إِنَّ ذلِکُمْ کانَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِیماً» «ای کسانی که ایمان آوردهاید! به خانه پیامبر وارد نشوید مگر آن که به شما اجازه داده شود برای خوردن غذا، (به شرط آن که قبل از موعد نیایید) و در انتظار وقت غذا نباشید؛ ولی هرگاه دعوت شدید پس داخل شوید، و وقتی غذا خوردید پراکنده شوید، و (بعد از خوردن غذا) به گفتگو نپردازید؛ همانا این (گفتگوهای پس از غذا) پیامبر را آزار میدهد، امّا او از شما شرم می کند (و چیزی نمیگوید) ولی خداوند از (گفتن) حقّ شرم ندارد. و هرگاه از همسران پیامبر چیزی از وسایل زندگی (به عنوان عاریت) خواستید از پشت پرده بخواهید؛ این رفتار برای دلهای شما و دل های آنان به پاکی و پاکدامنی است و شما حقّ ندارید که رسول خدا را آزار دهید و با همسران او پس از رحلتش ازدواج کنید که این کار نزد خداوند (گناهی) بزرگ است»
نکتههای سورۀ احزاب - آیۀ ۵۳:
اجازه گرفتن برای ورود به خانۀ دیگران، مخصوص خانۀ پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله نیست، همان گونه که در سورۀ نور میخوانیم: «لا تَدْخُلُوا بُیُوتاً غَیْرَ بُیُوتِکُمْ حَتَّی تَسْتَأْنِسُوا» (نور،۲۷)
در این آیه قسمتهایی از آداب مهمانی مطرح شده، و در آیات دیگر بخشهای دیگری از آن آمده است:
هنگام ورود، سلام کنید. «فَسَلِّمُوا» (نور،۶۱)
اگر جواب ردّ دادند ناراحت نشوید و برگردید. «إِنْ قِیلَ لَکُمُ ارْجِعُوا فَارْجِعُوا» (نور،۲۸)
نوع پذیرایی به خصوص اگر دعوت کردهاید، خوب باشد. و «جاءَ بِعِجْلٍ حَنِیذٍ» (هود،۶۹)
سفره را نزد مهمان ببرید، نه آنکه مهمان را به محل پذیرایی ببرید. «فَقَرَّبَهُ إِلَیْهِمْ» ( ذاریات،۲۷)
در روایات نیز دهها نکته و دستور پیرامون آن وارد شده است.
«إِناهُ» به معنای پخته شدن غذاست و «غَیْرَ ناظِرِینَ إِناهُ» یعنی مهمان زودتر از وقت پذیرایی نیاید تا منتظر پخته شدن غذا بماند.
خانۀ پیامبر، اتاقهای متعدّد داشته و هریک از همسران در اتاقی زندگی میکردند. «بُیُوتَ النَّبِیِّ»
خطابهایی که در این آیه دربارۀ زنان پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله آمده است، در حقیقت مربوط به همۀ زنان مسلمان است، به دلیل «أَطْهَرُ لِقُلُوبِکُمْ وَ قُلُوبِهِنَّ» که خداوند دربارۀ هر زن و مردی پاکدلی را میخواهد.
چون خطر سوءاستفاده از همسران پیامبر، مهمتر از حقّ شخصی آنهاست، باید بعد از پیامبر حقّ ازدواج با دیگران از آنان سلب شود. «وَ لا أَنْ تَنْکِحُوا أَزْواجَهُ»
تفسیر آیۀ ۵۴ - تفسیر نور:
«إِنْ تُبْدُوا شَیْئاً أَوْ تُخْفُوهُ فَإِنَّ اللَّهَ کانَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیماً» «اگر چیزی را آشکار نمایید یا پنهانش کنید پس بیشکّ خداوند به هر چیزی داناست»
انتهای خبر/10