به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «خاورستان» به نقل از  شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ با گذشت ماه رمضان و نوروز، قیمت حبوبات دوباره به طور چشم‌گیری افزایش یافته و دوباره شاهد افزایش بیش از ۲۰ درصدی قیمت برخی حبوبات و افزایش قیمت 100 درصدی برخی دیگر از حبوبات بودیم و این روند همچنان ادامه دارد. در تنها سه ماه گذشته، قیمت لوبیا چیتی دو برابر شده است. قیمت لوبیا چیتی که در اواسط پاییز به کمتر از ۱۲۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم فروخته می‌شد و پیش از عید در خرده‌فروشی‌ها به بیش از 250 هزار تومان رسیده بود امروز در اردیبهشت ماه قیمت آن از هر کیلو 500 هزار تومان گذشته است. همچنین قیمت لوبیا چیتی بسته‌بندی ۹۰۰ گرمی نیز به 490 هزار و ۹۰۰ تومان افزایش یافته است.

با این حال، افزایش قیمت حبوبات تنها به لوبیا چیتی محدود نشده است. قیمت هر کیلوگرم لپه و لوبیا سفید نیز به حدود 190 هزار تومان رسیده است. کارشناسان و کشاورزان معتقدند که دلایل گرانی حبوبات به چند عامل برمی‌گردد. برخی از تولید حبوبات کشور به کشت دیم وابسته است و به دلیل کمبود بارندگی در سال‌های اخیر، سطح کشت کاهش یافته است. همچنین تولید حبوبات در کشور نمی‌تواند تمامی نیازها را برآورده کند.

وقتی که تولید داخلی کمتر از نیاز واقعی بازار باشد و هزینه‌های تولید و نرخ جهانی افزایش یابد، زمینه برای بالا رفتن قیمت‌ها فراهم می‌شود. هر زمان که کالایی مانند حبوبات تغییر قیمت قابل توجهی را تجربه می‌کند، فرصت برای منفعت‌طلبی افراد یا فروشگاه‌ها نیز پیش می‌آید. آن‌ها با بسته‌بندی‌های متفاوت ارزش واقعی محصول را افزایش می‌دهند. بسته‌بندی حبوبات با حاشیه سود بیش از حد مجاز به بازار عرضه می‌شود که این هم به افزایش قیمت‌ها دامن می‌زند.

افزایش بی‌رویه قیمت حبوبات

در حال حاضر، نوسانات بازار نشان می‌دهد که قیمت حبوبات همچنان رو به افزایش است و به نظر می‌رسد هیچ نظارتی از سوی نهادها و سازمان‌ها بر قیمت مواد غذایی وجود ندارد. به طور مثال، قیمت هر بسته نخود ۹۰۰ گرمی به 167 هزار و ۹۰۰ تومان و قیمت لوبیا چشم بلبلی ۹۰۰ گرمی به حدود 200 هزار تومان رسیده است. همچنین، قیمت لوبیا قرمز ۹۰۰ گرمی به بیش از 280 هزار تومان و قیمت لپه ۹۰۰ گرمی به بیش از 200 هزار تومان افزایش یافته است.

تأثیرات افزایش قیمت ارز و صادرات

به نظر می‌رسد که افزایش قیمت دلار یکی از عوامل تأثیرگذار بر افزایش قیمت حبوبات است. صادرات به کشورهای دیگر نیز در افزایش قیمت و تقاضا بی‌تأثیر نبوده است. برای مثال، قیمت هر تن نخود صادراتی با توجه به کیفیت و اندازه آن متغیر است و بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ دلار متغیر است. همچنین قیمت هر تن لوبیا چیتی صادراتی بین ۸۰۰ تا ۱۵۰۰ دلار و قیمت هر تن عدس صادراتی بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ دلار است که به کمبود حبوبات در بازار داخلی دامن زده است و پرسش اصلی برای مردم اینجاست که با وجود کاهش قیمت دلار این حبوبات افزایش قیمت داشته اند.

کاهش تولید به دلیل کمبود بارش

علاوه بر این، بخشی از تولید حبوبات کشور به کشت دیم وابسته است و به دلیل کمبود بارندگی‌ها در سال‌های اخیر، سطح کشت کاهش یافته است. بنابراین، تولید داخلی حبوبات قادر به تأمین نیازهای کشور نیست و این موضوع منجر به افزایش بی‌رویه قیمت‌ها شده است.

طبق اعلام اتحادیه کباب و غذاهای سنتی تهران، قیمت حبوبات بر قیمت نهایی غذاهایی نظیر آش و حلیم در ماه مبارک رمضان اثر زیادی داشته است. بر اساس مشاهدات میدانی قیمت هر پرس انواع آش و حلیم امسال در ماه رمضانی که گذشت به این صورت بود: هر کیلو حلیم ساده ۲۲۰ هزار تومان، حلیم با مخلفات ۲۵۰ هزار تومان، آش شله قلمکار ساده ۲۰۰ هزار تومان و با مخلفات ۲۵۰ هزار تومان. همچنین قیمت آش رشته ساده کیلویی ۲۰۰ هزار تومان و با مخلفات ۲۳۰ هزار تومان اعلام شده است که انتظارات تورمی موجب شده با افزای قیمت حبوبات در آش و حلیم فروشی ها این قیمت های مصوب رعایت نشود و این کالاها با قیمت بالاتری به دست مردم برسد.

افزایش چشم‌گیر قیمت‌ها در سال گذشته

بررسی‌های ماه رمضان سال گذشته نشان‌دهنده افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت آش و حلیم بود. با این حال، در آستانه ماه رمضان هیچ‌گونه قیمت مصوبی برای این محصولات اعلام نشد. بر اساس مشاهدات میدانی، افزایش قیمت حبوبات اصلی ترین دلیل افزایش قیمت در کترینگ ها و اغذیه فروشی هایی که آش و حلیم ارائه می دهند بوده است.

دلایل افزایش قیمت آش و حلیم

بر اساس مشاهدات میدانی خبرنگار اقتصادی راه دانا، افزایش قیمت حبوبات در سال جاری یکی از دلایل اصلی گرانی آش و حلیم است. کارشناسان معتقدند کاهش بارندگی در سال‌های اخیر باعث کاهش سطح کشت شده و تولید داخلی پاسخگوی نیاز بازار نیست. همچنین افزایش هزینه‌های تولید و رشد نرخ جهانی نیز بر قیمت‌ها تأثیرگذار بوده است.

موج تورمی در بازار مواد غذایی

افزایش قیمت فقط به حبوبات محدود نشده است؛ روغن و گوشت نیز به این موج تورمی پیوسته‌اند. زمانی که قیمت حبوبات و روغن افزایش می‌یابد، قیمت غذاهای آماده و نیمه‌آماده نیز بالا می‌رود. از سوی دیگر، افزایش قیمت گوشت نیز در بهای غذاهای پروتئینی منعکس می‌شود. این تأثیر دومینویی باعث شده که حتی ارزان‌ترین وعده‌های غذایی نیز برای اقشار کم‌درآمد قیمت قابل‌توجهی داشته باشد.

سودجویی در بازار آش و حلیم

گرچه قیمت آش و حلیم از سوی اتحادیه کباب و غذاهای سنتی تهران تصویب شده، اما برخی واحدها به بهانه استفاده از روغن حیوانی یا تزئینات خاص، قیمت این محصولات را بسیار بالاتر از نرخ مصوب می‌برند. این اقدام نه‌تنها مصداق بارز گران‌فروشی است، بلکه نوعی سوءاستفاده از شرایط موجود و جیب مردم محسوب می‌شود.

همچنین برخی مراکز غیرمجاز که آش و حلیم را به فروش می‌رسانند، از مواد نامشخصی برای تهیه این محصولات استفاده می‌کنند. بنابراین مردم باید آش و حلیم را از مراکز معتبر و تحت نظارت اتحادیه تهیه کنند، زیرا نظارت بر کیفیت، بهداشت و قیمت آش و حلیم در مراکز غیرمجاز وجود ندارد.

لزوم اصلاح ساختار بودجه برای حمایت از اقشار ضعیف

مجتبی یوسفی، عضو کمیسیون عمران و هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی، در گفتگو با خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع رسانی راه دانا، بر اهمیت جلوگیری از افزایش تورم و بهبود شرایط معیشتی اقشار ضعیف در مواجهه با گرانی‌های اخیر تأکید کرد. وی بیان کرد که اصلاح ساختار بودجه به نفع اقشار ضعیف جامعه و فعال‌سازی بخش مولد و پروژه‌های عمرانی، به جای افزایش هزینه‌های جاری، می‌تواند به تحقق بودجه‌ای متعادل و جلوگیری از آسیب به اقشار آسیب‌پذیر منجر شود.

مشکلات اقشار ضعیف در مواجهه با تورم

یوسفی با اشاره به معیشت مردم، اظهار داشت که اقشار ضعیف و متوسط جامعه در مواجهه با تورم روزانه در حوزه‌های مسکن و کالاهای اساسی با مشکلات جدی روبه‌رو هستند. وی افزود که دغدغه نمایندگان و هیئت رئیسه مجلس، همراهی دولت در ارائه کالا برگ‌های حمایتی برای کاهش هزینه‌های خانوار، به‌ویژه در حوزه کالاهای اساسی است. این منابع پیش‌بینی شده و قرار است در هفته‌های آینده با همراهی دولت، این سبد حمایتی برای اقشار متوسط و ضعیف جامعه، به‌خصوص در ایام نوروز و ماه رمضان، ارائه شود.

آمادگی مجلس برای ارائه لایحه دوفوریتی

یوسفی ادامه داد که مجلس آماده است به دولت در ارائه لایحه‌ای دوفوریتی برای کاهش تورم و جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی و افزایش قیمت ارز کمک کند. همچنین، توجه به معیشت مردم و اقشار مختلف از جمله بازنشستگان، معلمان و کارگران محترم در کمیسیون‌های تخصصی مجلس دنبال می‌شود.

اولویت اصلاح ساختار بودجه

وی تصریح کرد که اصلاح ساختار بودجه و توجه به اقشار آسیب‌پذیر جامعه باید در اولویت قرار گیرد تا بتوان با برنامه‌ریزی صحیح، مشکلات اقتصادی کشور را برطرف کرد. یوسفی در پایان تأکید کرد که مجلس و دولت با همکاری نزدیک، در تلاشند تا با ایجاد سبدهای حمایتی و اصلاح ساختار بودجه، معیشت مردم را بهبود بخشند و از فشارهای اقتصادی بر اقشار ضعیف جامعه کاسته شود.

به گزارش راه دانا؛ افزایش قیمت لوبیا چیتی و تغییر سبد خرید خانوارها نشان‌دهنده فشار اقتصادی گسترده‌ای است که بر زندگی مردم تأثیر گذاشته است. اگرچه دلایل مختلفی برای این افزایش قیمت ذکر شده است، اما برای مصرف‌کنندگان، اصلی‌ترین چالش تأمین نیازهای غذایی است. با کاهش توان خرید، خانواده‌ها مجبور به جایگزینی اقلام ارزان‌تر شده‌اند که می‌تواند پیامدهایی برای سلامت و تنوع غذایی آنها داشته باشد.

مشاهدات میدانی نشان می دهد، در فروشگاه‌ها شاهد تغییرات واضحی در رفتار خرید مشتریان هستیم. برخی از مصرف‌کنندگان که قبلاً به دلیل طعم ویژه و پخت سریع، لوبیا چیتی را ترجیح می‌دادند، حالا به سراغ لوبیا قرمز رفته‌اند. این جایگزینی به دلیل قیمت بسیار بالاتر لوبیا چیتی صورت گرفته است؛ لوبیا قرمز حدود نصف قیمت لوبیا چیتی دارد و با وجود تفاوت‌هایی در طعم و مزه، می‌تواند در برخی غذاها جایگزین شود. فروشندگان نیز تأیید می‌کنند که تقاضا برای لوبیا قرمز و سفید در هفته‌های اخیر افزایش یافته، در حالی که فروش لوبیا چیتی کاهش چشمگیری داشته است.

تغییر الگوی مصرف از لوبیا چیتی به جایگزین‌های ارزان‌تر می‌تواند پیامدهایی برای سلامت و تنوع غذایی خانوارها داشته باشد. لوبیا چیتی به دلیل ارزش غذایی و پروتئین بالا، یکی از اقلام مهم در سبد غذایی بسیاری از خانواده‌ها بوده است. اما با افزایش قیمت، بسیاری مجبور به کاهش مصرف این محصول شده‌اند و این موضوع می‌تواند بر تغذیه سالم و متعادل آنها تأثیر بگذارد.

انتهای خبر/