به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خاورستان به نقل روابط عمومی فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان جنوبی، محمدعلی رحیمی در جمع خبرنگاران درباره اهمیت هفته فرهنگی خوسف گفت: هر نقطه‌ای از خراسان، وجه و سابقه‌ای در موضوعی دارد خوسف هم از گذشته دور و حداقل در شش قرنی که از زندگی ابن حسام می‌گذرد و 300 قبل از او، کانون فرهنگ و ارشاد بوده است. 

وی افزود: در تذکره‌ها این طور نقل شده و همچنین مولانا ابن حسام نیز، به نقل از پدرش در اشعارش آورده است که خوسف پایگاهی برای ارشاد بوده است؛ این موضوع دلیلی بر وجهه فرهنگی و ارشادی این منطقه است.

رحیمی افزود: ابن حسام بیشتر تربیت دینی و علمی خود را در خانواده و به‌ویژه محضر پدرش گذرانده و تنها در تفسیر و حدیث نزد سید محمد شیرازی تلمذ کرده است و از استادان دیگر او خبری نیست و آن‌طور که گفته می‌شود بقیه علوم را در خانواده کسب کرده است.آن‌چنان که از شعر او بر می‌آید در بیشتر علوم زمان خود صاحب‌نظر است حتی بارقه‌هایی از نجوم در دیوان او دیده می‌شود.

مدرس دانشگاه بیرجند تأکید کرد: به جز مراتب علمی و ادبی، او ساده و مردمی بود و خود را تافته‌جدابافته از مردم نمی‌دانست، تا آنجا که اگر امروز موردعلاقه و اقبال عمومی است به دلیل همین مردمی‌بودن اوست. در تذکره‌ها نیز مناعت طبع، قناعت، کسب روزی حلال از خصایص او نقل شده است.

کتابت شدن خاوران نامه

این مدرس دانشگاه به تذکره‌های سمرقندی اشاره کرد که در آن به زندگی ابن حسام با مردم و دوری از دربار پرداخته شده است. در زمانی که خراسان آن زمان با پایتخت منطقه، هرات در ارتباط بوده است ابن حسام خود را به دربار نزدیک نمی‌کند حتی در مقطعی که در سال 830 ه. ق «خاوران‌نامه» او در 50 سالگی‌اش به هرات می‌رود و در آنجا کتابت و مینیاتور می‌شود و همان برخوردی که با شاهنامه می‌شود برای خاوران‌نامه او هم تکرار می‌شود بااین‌وجود باز هم به دربار و هرات نمی‌رود.

 رحیمی ابن حسام را عالمی تنها خواند که از افراد انگشت شماری است که از دربار دوری و زندگی خود را وقف مردم کرده است به‌ویژه در زمانی که در آستانه حکومت صفوی است انگار او احساس می‌کند که باید برای شعر ولایی مقدمه‌چینی شود و او مقدمه‌ساز شعر ولایی و حضرت امیرالمؤمنین (ع) می‌شود.

وی به اشعار فراوان ابن حسام در مدح حضرت امیر (ع) اشاره و تأکید کرد: به این دلیل او را فردوسی ثانی می‌خوانند چرا که بعد از فردوسی حماسه ملی را به اوج اعلی می‌رساند. ابن حسام حماسه مذهبی ما را به اوج می‌رساند و در حد او هیچ فردی به فردوسی نزدیک نشده است.

به گفته رحیمی ابن حسام حدود 35 هزار بیت در مدح پیامبر (ص)، امیرالمومنین (ع) و خداوند دارد. دکتر رحیمی همچنین گفت: نگاه ابن حسام اعتقادی و برخاسته از صدق و خلوص است و حتی آنها که در خراسان جنوبی و خوسف زندگی نکرده‌اند در شعر ابن حسام این ویژگی‌ها را حس کرده‌اند.

مردمی بودن ابن حسام

وی مردمی‌بودن ابن حسام را یادآوری و اضافه کرد: او حتی راضی نشد از راه تعلیم‌وتعلم کسب رزق کند و حاضر بود مانند دیگر مردم به صحرا برود، کشاورزی کند و کشف و شهودی هم اگر رخ می‌داد در مزرعه کشاورزی و حین کسب حلال بوده است نه حتی در عالم خلسه و تخیل.

رحیمی به برخی ویژگی‌های ابن حسام پرداخت و عارف، عالم، تحصیلات، پختگی در شعر، علوم و بلاغت در ادبیات عرب، نجوم و... را از این ویژگی‌های وی برشمرد.

وی درباره ضرورت توجه به هفته فرهنگی خوسف و مفاخر این منطقه هم پاسخ داد: ابن حسام در قله فرهنگ شهرستان است که در قرن ششم زندگی کرد قله‌ای که در دامنه آن افراد برجسته‌ای رشد می‌کنند.ابن حسام خود چکیده 300 سال قبل از خویش است و مفاخر و ادبای امروز پرورش‌یافته در دامنه وجود او هستند مفاخر خوسفی از جمله استاد ناقوس و شاگردانش در قله وجود ابن حسام شکل‌گرفته اند.

وی عنوان کرد: آیت‌الله هردنگی، شیخ محمدحسن خوسفی از این قبیل هستند که امسال در هفته فرهنگی، نکوداشتی برای آنها برگزار می‌شود. به نظر این مدرس ادبیات اگر بخواهیم شیوه و روش پرورش بزرگان و علما در خوسف ادامه یابد نه‌تنها باید هفته فرهنگی برگزار شود بلکه باید هفته‌ها ادامه یابد و به مفاخر این دیار مانند دکتر شکوهی، خاندان فرهیخته راشد محصل، آیت‌الله هردنگی پرداخته و یادآوری شود که این مفاخر از همان فرهنگ برخاسته‌اند. رحیمی استعداد بالای مردم خوسف در علوم‌انسانی را عنوان کرد و افزود: بیشتر ذوق و کشش درونی در منطقه خوسف به فرهنگ و ادب است و باید نسل جوان را با تجلی‌های فرهنگ و مفاخر خود آشنا و متصل کنیم.