به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «خاورستان»، «إِنَّا مَکَّنَّا لَهُ فِی الْأَرْضِ وَ آتَیْناهُ مِنْ کُلِّ شَیْءٍ سَبَباً * رفت فَأَتْبَعَ سَبَباً» خود را آغاز کرد)»

نکات سورۀ کهف - آیات 84 - 85:

در دعایی که حضرت علی علیه السلام تعلیم آن جوان بلخی داد، (دعای مشلول) می‌خوانیم: «یا من نصر ذی القرنین علی ملوک الجبابرة» ای خدایی که ذو القرنین را بر پادشاهان ستمگر پیروز کردی. و در حدیثی آن حضرت، ذو القرنین را کسی می‌داند که نشان پادشاهی و نبوّت داشته و به همه چیز، آگاه است تا حقّ را از باطل بشناسد و خداوند شهرها و دلها را تسلیم او کند. (تفسیر نور الثقلین) ذو القرنین و سلیمان، دو مؤمن بودند که حاکم زمین شدند و بخت النصر و نمرود دو کافر که حاکم زمین شدند. (تفسیر نور الثقلین)

قدرتی را که خداوند به اولیای خویش می‌دهد، (همچون حضرت سلیمان و یوسف و برخی مؤمنان) برای استفاده در راه خداست. قرآن دربارۀ بندگان خوب خدا می‌فرماید: «الَّذِینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ» (حج، 41) کسانی هستند که اگر تمکّن و قدرت دارند به اقامه نماز می‌پردازند و به آنها می‌پردازند. و از کسانی که از قدرت خود در مسیر ناحق استفاده کنند، انتقاد کرده و می‌فرماید: «کَمْ أَهْلَکْنا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ قَرْنٍ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ». خود سوء استفاده می‌کردند.

پیام‌های سوره کهف - آیات ۸۴ - ۸۵:

۱. خداوند بر همۀ هستی و اسباب طبیعی، حاکم است و به هر کس بخواهد مکنت و قدرت می‌دهد. «مَکَّنَّا لَهُ» ولی بهره وری صحیح، در سایۀ حسن نیّت و حسن تدبیر انسان است. «فَأَتْبَعَ سَبَباً»

۲. گاهی خداوند همه امکانات را در اختیار قرار می‌دهد. «مَکَّنَّا لَهُ ... آتَیْناهُ مِنْ کُلِّ شَیْءٍ سَبَباً»

۳. نظام طبیعی، نظام موجب و مسبّب است و هر چیزی را که باید آن را شناخت و در پی آن رفت. «مِنْ کُلِّ شَیْءٍ سَبَباً فَأَتْبَعَ سَبَباً» بندگان خاص خدا باید به وسیلۀ اسباب و امکانات طبیعی، اهداف حقّ را دنبال کنند.

۴. مهم تر از داشتن امکانات و قدرت، خوب استفاده کردن است. «آتَیْناهُ ... سَبَباً فَأَتْبَعَ سَبَباً»

۵. ذو القرنین علاوه بر داشتن امکانات، از دانش به کارگیری اسباب نیز باید بود. «فَأَتْبَعَ سَبَباً»

تفسیر صفحۀ ۳۰۳ قرآن کریم - سوره کهف - آیۀ ۸۶ - تفسیر نور:

«حَتَّی إِذا بَلَغَ مَغْرِبَ الشَّمْسِ وَجَدَها تَغْرُبُ فِی عَیْنٍ حَمِئَةٍ وَ وَجَدَ عِنْدَها قَوْماً قُلْعَنَاً یا ذَا ذِّبَ وَ إِمَّا أَنْ تَتَّخِذَ فِیهِمْ حُسْناً» «تا آن گاه که به (منطقۀ) غروب خورشید رسید، چنان یافت که آن را در چشمه‌ای تیره می‌کرد. گل آلود فرو می‌رود و نزد آن قومی را یافت. گفتیم: ای ذوالقرنین! یا آنها را عذاب می‌کنی یا میان آنها راه نیکی پیش می‌گیری (و همه را می‌بخشی)»

نکته‌های سوره کهف - آیه ۸۶:

«حَمِئَةٍ»، به گل سیاه بدبو، لجن و گل داغ گفته می‌شود.

پیام‌های سوره کهف - آیه ۸۶:

۱. پیامبران و اولیای الهی برای حل مشکلات و نجات مردم، شخصاً قیام و اقدام می‌کردند و تنها به دعای اکتفا نمی‌کردند. «بَلَغَ مَغْرِبَ الشَّمْسِ»

۲. جهانگردی با شناخت و هدف، مورد نظر است. «حَتَّی إِذا بَلَغَ»

۳. ذو القرنین پیامبر بود. زیرا مورد خطاب الهی قرار گرفته است. «قُلْنا یا ذَا الْقَرْنَیْنِ»

۴. گاهی باید به مدیران و رهبران اختیاراتی را تفویض کرد. «إِمَّا أَنْ تُعَذِّبَ وَ إِمَّا ...» (اولیای خدا از سوی پروردگار، دارای اختیاراتی هستند.)

۵. کفر در مغرب زمین، سابقه‌های زیادی دارد. «وَجَدَ عِنْدَها قَوْماً ... أَنْ تُعَذِّبَ»

۶. پیامبران نباید از مردم جلوگیری کنند. «تَتَّخِذَ فِیهِمْ حُسْناً»